پارس جنوبی سرمایه‌ای بدون جایگزین
وقتی برای اولین‌بار گاز در ایران به‌عنوان انرژی نسبتاً با ارزش اهمیت یافت کمتر کسی فکر می‌کرد که 50 سال بعد ارزش تولیدات یک مجتمع گازی کشور در سال به بیش از 40 میلیارد دلار برسد.
(شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۶)
۱۱:۳۳
حالا دیگر مجتمع گاز پارس جنوبی بخش عمده گاز مورد نیاز کشور را تولید می‌کند و شاید یکی از مهمترین ارکان برای دستیابی به اهداف سند چشم انداز توسعه کشور در افق 1404 باشد.
میدان گازی پارس جنوبی با فاصله 105 کیلومتری از آب‌های جنوبی ایران، بزرگ‌ترین میدان گازی مستقل جهان است که به‌صورت مشترک بین کشور ایران و قطر قرار دارد.
بر اساس پیش‌بینی‌ها ذخایر گاز میدان پارس جنوبی بابت سهم ایران معادل 14.2 تریلیون متر مکعب به همراه 19 میلیارد بشکه میعانات گازی است که حدود 8 درصد از کل گاز دنیا و حدود 50 درصد از ذخایر گاز کشور را به خود اختصاص داده است و یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی کشور به‌شمار می‌آید.
در همین حال، چشم‌انداز مجتمع گاز پارس جنوبی به‌عنوان متولی تولید از میدان گازی پارس جنوبی، تولید روزانه بیش از یک میلیارد متر مکعب گاز طبیعی و یک میلیون بشکه میعانات گازی (در مجموع معادل 7.5 میلیون بشکه نفت خام ) است.
به اعتقاد کارشناسان اقتصادی تولید هر فاز پارس جنوبی یک درصد به تولید ناخالص داخلی (GDP ) کشور اضافه می‌کند.
به گفته صاحب‌نظران حوزه بالادست صنعت نفت، ارزش کل تولیدات خام میدان گازی پارس جنوبی برابر با چهار هزار و ٤٠٠ میلیارد دلار است که در صورت تبدیل آن به محصولات میانی به هشت هزار و هشتصد میلیارد دلار می‌رسد.
پس حالا به این باور می‌رسیم که چرا توسعه پارس جنوبی اولویت نخست فعالیت های صنعت نفت است، علاوه بر موارد فوق و بر اساس محاسبات صورت گرفته، پارس جنوبی گنجی معادل ١٥٥ هزار و ٩٩٢ تن طلا را در خود جای داده است! از همین روست که برای حفظ این ثروت ملی همه دست به کار شده‌اند.
مؤثردر اقتصاد ملی
بر اساس آمار اعلام شده، مجتمع گاز پارس جنوبی سال گذشته 124هزار و517 میلیون مترمکعب گاز طبیعی تولید کرده است که ارزش آن با احتساب هر متر مکعب گاز 0.2دلار،برابرنزدیک به 25 میلیارد دلار در سال است.
با تولید بیش از 2 میلیون و 320هزار تن اتان در پارس جنوبی در سال 95(با احتساب هر تن 240 دلار) 557 میلیون دلار و با تولید حدود یک‌میلیون تن بوتان از فازهای پارس جنوبی (با احتساب هر تن 400 دلار)، 400میلیون دلار درآمد عاید کشور می‌شود.
همچنین با تولید 194میلیون بشکه میعانات گازی (با احتساب هر بشکه 50 دلار) ارزش میعانات گازی معادل نزدیک به 9.7میلیارد دلار در سال است.
پالایشگاه های پارس جنوبی همچنین نزدیک به یک میلیون و 700تن پروپان تولید کرده‌اند که با احتساب هر تن 380 دلار حدود652 میلیون دلار ارزآوری داشته است.
همچنین میزان گاز ترش خشک تولید شده این پالایشگاه 21 میلیون و 587 متر مکعب بوده است که با در نظر گرفتن همان مبلغ 0.2 دلار برای هر متر مکعب، معادل 4 میلیونو 300 هزار دلار ارزش این محصول خواهد بود و در نهایت دیگر محصول مجتمع حدود 500هزار تن گوگرد است که با قیمت هر تن90 دلار در سال 95 معادل 45 میلیون دلار از فروش آن عاید کشور شده است.
از سوی دیگر این شرکت 2 میلیون و 672 هزار و 870 LPG تولید کرده که با احتساب قیمت پایه 400 دلار ارزش آن به بیش از یک میلیارد دلار می‌رسد.
با در نظر گرفتن حداقل قیمت‌ها که در بالا به آن اشاره شد، ارزش تولیدات مجتمع گاز پارس جنوبی در سال 95از نزدیک به 40 میلیارد دلار است.
از سوی دیگر طبق اعلام مسئولین این مجتمع گازی با توجه به افزایش تولید سال 95 نسبت به سال 94 ارزش تولیدات این مجتمع بیش از 5 میلیارد و 847 میلیون دلار معادل 22 هزار میلیارد تومان رشد داشته که نشان دهنده اهمیت مخزن گازی پارس جنوبی و توسعه این منبع عظیم است.
صنعت گاز برای توسعه از هر منبعی بی نیاز است
شاید انجام چند مقایسه به درک بهتر این عدد کمک بزرگی کند، البته که ممکن است از نگاه کارشناسان اقتصادی زیاد درست به نظر نرسد، اما قطع به یقین همه متخصصان انرژی و اقتصاد ارزش محصولات تولید شده توسط مجتمع گاز پارس جنوبی را حتماً از این اعداد و ارقام بالاتر می‌دادند.
از چند سال پیش همواره مدیران ارشد صنعت گاز اعلام کرده‌اند که توسعه صنعت گاز در یک برنامه 5 ساله به 20 میلیارد دلار سرمایه نیاز دارد، همچنین برای توسعه فازهای جدید پارس جنوبی نیز رقمی در همین حدودمورد نیاز است.
این بدین معنی است که تنها با درآمد یک‌سال مجتمع گاز پارس جنوبی صنعت گاز کشور توسعه‌ای عظیم خواهد یافت که تا به حال دست یافتنی نبوده است را تجربه خواهد کرد.
حال تصور کنید، مطابق برنامه‌ریزی دولت جدید تا سال 96 تولید گاز از مخزن پارس جنوبی افزایش چشمگیری یافته و فازهای جدید به مدار آیند و در نتیجه به محصولات آن افزوده شود. تصور اینکه در آن زمان نقش گاز پارس جنوبی در توسعه داخلی، سیاست خارجی و.... چه میزان خواهد بود، اصلاً دشوار نیست چراکه گاز انرژی پرطرفدار و با مزیت‌های فراوانی است.
با توسعه کامل این مجتمع عظیم گازی سالانه 112 میلیارد دلار درآمد عاید کشور می‌شود که این رقم با تولیدی شدن لایه نفتی پارس جنوبی به میزان ١٨٠ هزار بشکه در روز، به بیش از ١٢٠ میلیارد دلار در سال هم خواهد رسید.
پارس جنوبی مکان رقابت و تحول
در نگاه اجتماعی و خودمانی‌ترنیز گاز تولیدی در شریان زندگی مردم ایران جریان یافته و مردم در شهرها و روستاها از این حیث از یک آرامش و آسایش نسبی برخوردارند.
صنعت و نیروگاه‌ها به برکت این انرژی پاک که نیمی از آن در پارس جنوبی تولید می‌شود، توسعه یافته‌اندو این گاز پارس جنوبی است که چرخ صنعت و انرژی کشور را می‌گرداند.
امروز محیط زیست مدیون گاز است، گازی که نزدیک به 70 درصد سبد انرژی کشور را تشکیل داده و بیش از 63 درصد بار این سبد را پالایشگاه‌های گازی عسلویه بر دوش می‌کشند.
حال اگر به این موارد و سایر دستاوردهای صنعت گاز از جمله صیانت از مخازن نفتی و مسائل سیاسی و استراتژیک توجه کنیم، خواهیم دید، پارس جنوبی رقم زننده خیلی از اتفاقات و برهم زننده خیلی از معادلات به نفع ایران خواهد بود، آنگاه است که این اعداد و ارقام در مقایسه با هر بودجه‌ای ارزشمندترین خواهد بود.
از طرفی هر فاز پارس جنوبی باعث ایجاد هزاران شغل جدید و اشتغال تعداد چشمگیری از جوانان و متخصصان کشور در این حوزه شده است.
نکته دیگر این که میدان پارس جنوبی در شرایط کنونی افزون بر تأمین حدود 63 درصد گاز مصرفی کشور، گاز مورد نیاز تزریق به چاه‌های نفتی استان خوزستان (به منظور افزایش برداشت از چاه‌های نفتی و ذخیره‌سازی گاز برای مصارف نسل‌های آتی) را تأمین می‌کند و به‌طور مستمر، محصولات باارزشی نیز به بازارهای جهانی صادر می‌کند که میزان تولید ناخالص ملی و در تراز بازرگانی کشور اثرگذار است.
اگر به نقش و اهمیت اقتصادی و اجتماعی تولیدات میدان پارس جنوبی و موضوع ایجاد فرصت‌های اشتغال و کارآفرینی آن، مقوله دیپلماسی نفت و افزایش قدرت چانه‌زنی کشور در مبادلات و مناسبات بین‌المللی و افزایش نقش و اقتدار ایران در بازارهای تولید و تجارت انرژی را نیز اضافه کنیم، ارزش میدان پارس جنوبی بیش از بیش آشکار می‌شود.
بی‌گمان با کمی تأمل در مورد اعداد و ارقام یاد شده، جایگاه و نقش بسیار مهم و تعیین کننده مجتمع گاز پارس جنوبی در اقتصاد کلان و تحقق چشم‌انداز بیست ساله و سرنوشت‌ساز کشور بیش از پیش مشخص می‌شود.
همانگونه قطری‌ها شالوده اقتصاد خود را بر توسعه صنعت گاز پایه‌ریزی کرده‌اند و روز به روز از این مخزن مشترک می‌بلعند و فربه‌تر می‌شوند، کشور ما نیز باید با توجه به اینکه ذخیره درجای میدان گازی پارس جنوبی نزدیک به 50 درصد ذخیره کل گاز کشور را تشکیل می‌دهد، هیچ‌گونه اشتباه در پیش‌بینی تولیدو تعللی در سرمایه‌گذاری در این بخش و توجه بیشتر به مجتمع حاضر غفلت نکنند.
به هر تقدیر، در این روزهای پر مصرف گاز، نگاه به پارس جنوبی بیش از پیش می‌گردد چه اینکه حجم انبوهی از گاز تولیدی کشور از پادشاه گازی خلیج فارس تأمین می‌گردد و نقش پارس جنوبی در تأمین گاز پایدار کشور نقشی غیر قابل جایگزین است.
مجتمع گاز پارس جنوبی
(شنبه ۲۶ فروردین ۱۳۹۶)
۱۱:۳۳